…parhad o’r cofnod yma ddoe
Yn debyg i’r holl wythiennau yn y traddodiad efengylaidd fe rydd y carismatig bwysigrwydd ar dröedigaeth ond yn wahanol i rai gwythiennau fe gred y carismatig fod Bedydd yr Ysbryd Glan yn rhywbeth sy’n wahanol ac yn ychwanegol i dröedigaeth. Gydol llyfr yr Actau ceir adroddiadau am ddisgyblion oedd a ffydd yn Iesu ond nad oedd eto wedi derbyn bedydd yr Ysbryd Glan i’w harfogi i wneud gwaith y deyrnas (Actau 8:14-17, 19:1-7). Yn ogystal â chael profiad o ras achubol Duw fe gred y carismatig y gall y Cristion dderbyn ail dywalltiad fydd yn ei alluogi i ymarfer doniau goruwchnaturiol yr ysbryd er lles gwaith y deyrnas. Ymysg y doniau yma byddai rhai Cristnogion yn cael y ddawn o siarad mewn tafodau, gallu i fwrw allan gythreuliaid, arddodi dwylo er mwyn iachau a hefyd y ddawn i broffwydo. Cred rhai Cristnogion mae perthyn i hanes yr eglwys fore yn unig yn dilyn y Pentecost yn Actau 2 y mae’r doniau yma – rhyw fath o kick start ar y dechrau i’r eglwys Gristnogol. Ond y mae’r Beibl yn ddigon clir fod yr Arglwydd yn ein harfogi hyd y diwedd a doniau goruwchnaturiol i’w defnyddio er lles Ei Deyrnas. ‘Yn wir, yn wir, rwy’n dweud wrthych, bydd pwy bynnag sy’n credu ynof fi hefyd yn gwneud y gweithredoedd yr wyf fi’n eu gwneud; yn wir, bydd yn gwneud rhai mwy na’r rheini, oherwydd fy mod i’n mynd at y Tad.’ (Ioan 14:12)
Y mae llawer o resymau digon dealladwy pam fod rhai Cristnogion yn ofni’r wedd hon o’n ffydd ni. Oherwydd y tele-evangelists bondigrybwyll mae pobl yn ofni agweddau mwy profiadol ein ffydd. Codi ofn yn hytrach na chynyddu’r dymuniad i weld yr Ysbryd Glan ar waith mewn modd nerthol mae’r God Channel yn ôl fy mhrofiad i o’i gwylio! Rhaid cydnabod fod rhai carismatiaid yn tueddu i ddyrchafu profiad a theimlad uwchlaw datguddiad Duw i ni ac felly’n darllen y Beibl yn ôl eu profiad yn hytrach nag esbonio eu profiad yn ôl y Beibl. Y mae perygl amlwg i dueddiadau fel hyn. Mae yna duedd hefyd mewn rhai cylchoedd i roi gormod o bwyslais ar yr arweinydd carismataidd – yn y cyswllt hwn nid dim ond y traddodiad Rhufeinig sydd â Phab! Ond maen bosib mae’r perygl mwyaf ymysg rhai cylchoedd yw’r pwyslais peryglus ar gyfoeth ac iechyd – yr health and wealth gospel. Cred rhai bod yna gyswllt uniongyrchol rhwng ffydd a chyfoeth ac iechyd. Os byddwch chi’n rhodio gyda’r Arglwydd yna mi fyddwch yn cael eich gwobrwyo ag iechyd a chyfoeth; ond os fydd dyn yn colli ei swydd neu’n colli iechyd yna fe amheuir ei ffydd! Y mae’r rhain yn dueddiadau cyfeiliornus sydd wedi tyfu allan o’r traddodiad carismataidd a gellir deall pam fod llawer o Gristnogion am ffrwyno’r pwyslais ar brofiad yr Ysbryd Glan yn ein pererindod oherwydd.
Clywais un Cristion yn siarad yn ddilornus am y carismatiaid unwaith gan ddweud eu bod nhw’n ‘rhoi gormod o bwyslais ar yr Ysbryd Glan’. Ystyriais ei eiriau am ychydig cyn atgoffa fi fy hun fod yr Ysbryd Glan yn Dduw, yn gyflawn rhan o’r Drindod gyda’r Tad a’r Mab. A ellir felly rhoi gormod o bwyslais ar yr Ysbryd Glan ag ystyried ei fod yn Dduw? Fe sylwir fod yr eglwysi sy’n rhoi lle teilwng i arweiniad yr Ysbryd Glan yn fwy parod i fentro mewn ffydd gyda dulliau cyfoes a newydd o addoli a chenhadaeth. Ni ddylai “bod yn gyfoes” fod yn ddiben ynddo ef ei hun ond y mae’n bwysig oherwydd ei fod yn ymwneud a’n dyletswydd i ddangos perthnasedd yr efengyl i fywydau pobl o’n cwmpas ni yn 2010. Y mae’r eglwysi carismataidd llawer mwy effeithiol yn cyfathrebu’r efengyl i bobl yn eu sefyllfaoedd go-iawn heddiw. Ond y wers bwysicaf i ddysgu o’r traddodiad carismataidd yw y dylem ni fel Cristnogion fentro mewn ffydd a bod yn ddisgwylgar i’r Ysbryd weithio.
Fe allwn ni barhau i bwyso ar ein traddodiad a’r hyn rydym ni’n gyfforddus a chyfarwydd ag ef. Neu fe allwn ni ail-ddarganfod yr hyn y mae llawer o eglwysi Saesneg carismataidd yng Nghymru wedi ei ddarganfod eisoes. Rhaid dyrchafu Crist, dysgu’r Beibl yn ffyddlon a bod yn halen yn ein cymunedau ond ofer fydd hyn oni fyddwn ni’n fodlon ildio ac ymollwng a’n parchusrwydd crefyddol a galw a disgwyl i’r Ysbryd Glan roi’r anadl o fywyd i’n heglwysi a’n cenhadaeth. Efallai bydd hi’n flêr, efallai fydd yna grio a chwerthin am yn ail ond o leiaf fydd hynny’n arwydd o fywyd!
Deued fflam yr adnewyddiad,
rhodded Gymru oll ar dân;
deuwn ato’n edifeiriol
ac fe droir ein gwarth yn gân:
dwyfol ias, nefol flas
ddaw drwy’r Ysbryd Glân a’i ras.
Diolch, Rhys, am yr ail ran. Dyma fi’n ymateb y tro hwn eto!
1. Mae dy ddadansoddiad o’r ‘ail fendith’ fel y disgrifiwyd bedydd yr YG gan Keswick (dwi’n credu) yn agos iawn at gred prif ffrwd Pentecostiaeth a charismatiaeth. Er na ellid bod yn Gristion heb waith yr Ysbryd, mae pwyslais yn y TN ar gael ein llenwi a’r YG ar ol ein troedigaeth. Mae hefyd anogaeth Paul inni gael ein ail lenwi drosodd a throsodd (Eph 5:18 – y ferf yn y Roeg yn rhoi’r syniad hwn inni). Pwyslais yn aml na chaiff sylw gan lawer yw mai trwy’r YG y gwnai Iesu ei hun ei wyrthiau, ac mai dyna sut y gallwn ninnau gyflawni yr un gwyrthiau.
Mae dy ddadsoddiad ynglyn a gwendidau’r mudiad hefyd yn deg. Ond byddwn yn ymateb iddynt fel a ganlyn:
2. Gwir y gall rai orddyrchafu profiad ac mae angen pwyso a mesur pob gweledigaeth, breuddwyd, a ‘gair’ efo’r Beibl. Nid yw hyn yn digwydd pob amser. Mae rhai yn euog o gamddehongli dybryd ar y gweledigaethau a gant ac yn gwrthod gadael i eraill eu cywiro. OND – mae Duw yn dal i ddatguddio, yn dal i gyfathrebu, yn dal i siarad efo’i blant. Ein braint ni yw cael gwrando ar yr hyn a ddywed a chael ein hadeiladu gan hyny a’n harwain hefyd.
Cyn belled ag y mae dehongli’r Beibl yn unol a’n profiad mewn cwestiwn: onid ydan ni i gyd yn gwneud hynny i ryw raddau? Mae bron yn amhosibl inni beidio dod a’n profiadau efo ni at y Gair. Ac mae lle i gredu (ond nid i ddadlau yn fanwl fan hyn) fod cynnwys ein profiadau yn y dehongli yn help inni ddeall be sydd gan Dduw i’w ddweud wrthym wrth inni ddarllen ei air. Mae fy mhrofiad weithiau yn gallu bod yn help imi ddeall yn well ac yn gallu taflu goleuni newydd ar y Gair. Hefyd, onid yr enw a roddwn ar bobl sy’n credu bod ganddynt ddealltwriaeth bur o’r Gair yw ‘ffwndamentalwyr’?
3. Y perygl o arweinwyr cryf. Bu hyn yn broblem sawl gwaith – ond nid oddi fewn i’r mudiad carismatig yn unig, does bosibl. Onid oedd pobl fel John Williams, Brynsiencyn, yn bab yn ei ddydd a’i fudiad? Ac mae sawl cardinal yn seddi mawr y capeli ledled Cymru heddiw. Gwylia di dy hun!
4. Cyfoeth a iechyd. Camddehongli gwirioneddau pwysig fu fan hyn gan y mudiad a elwir yn ‘Word of Faith’ (Benny Hinn ayb). Ar yr ochr gadarnhaol dysgodd y mudiad hwn inni fod ffydd yn gallu agor drysau storfa Duw. Ond aethpwyd a’r pwyslais yn rhy bell gan rai, i’r pwynt nes fod ‘ffydd’ wedi dod yn rhwybeth gwahanol iawn i’r hyn ydyw yn y Beibl.
I gloi, does yr un mudiad yn berffaith ac mae gwendidau go sylweddol i’w gweld oddi fewn i elfennau o garismatiaeth. Does gan yr un mudiad afael llwyr ar y gwir chwaith – gan gynnwys y carismatiaid. Ond mae amddifadu’r eglwys o ddoniau a grym yr YG yn gam gwag go sylweddol. Gogoniant Duw, wrth gwrs, yw nad oes yn rhaid i neb aros yn ei wendidau a’i fod yn galw arnom i brofi mwy ar yr hyn sydd ganddo ar ein cyfer.
Dyfed.
Diolch Rhys a Dyfed. Mae hyn yn ddifyr.
Yn bersonol, dwi’n anghyfforddus a lot o elfennau ‘carismataidd’ mewn oedfaon – hyd yn oed pethe bach fel ysgwyd llaw’r un sy’n eiste ar eich pwys chi.
(Ydi hyn yn beth Cymreig? Dw i ddim yn licio cael fy hygio gan bobl nad ydw i wedi’u gweld ers tipyn, jyst fel mater o arfer chwaith. Dim ond hen anti Saesneg oedd yn ein hygio ni slawer dydd.)
Fe fues i mewn oedfa reit garismataidd (Saesneg) mewn capel Cymraeg yn ddiweddar ac, er bod rhai pethe’n ardderchog ac yn ddifyr (fel y bregeth), ro’n i’n crinjo braidd â phethau eraill.
Ar y dechrau ro’n nhw’n gofyn i ni ysgwyd llaw’r un tu ôl i chi a dweud rhywbeth fel “God’s going to bless you tonight”. Do’n i ddim yn hapus â hynna i ddechrau. Shwt wyddwn i?
Roedd yr emynau’n reit hwyliog a swynol i ddechrau ond yn mynd yn undonog ac ailadroddus braidd ar ôl tipyn.
Yn ystod un o’r gweddiau, roedd yr arweinydd yn gofyn i ni godi’n braich dde wrth iddo weddio i gyfeiliant rhyw gerddoriaeth atmosfferig ac yn dweud rhywbeth i’r perwyl, “If you do as I say, all your troubles will be gone by the morning” – efallai nid mor blaen â hynna ond dyna’r argraff roedd e’n ei chreu – peth peryg iawn, swn i’n feddwl – ac wedyn ar ddiwedd y weddi fe ddywedodd e ‘About 45 of you raised your hands’ – Oedd e’n gweddio ac yn cyfrif?
Yna ar y diwedd, roedd rhywbeth fel “mae’r plat casglu yn y cefn a rÅ·n ni’n cymryd cardiau neu direct debit” – Dwi’n gwbod bod pawb ishe byw ond …!
Bosib bod fy nghof i wedi ystumio pethe braidd – ond doedd e ddim wir yn brofiad braf.
Wedi dweud hynny, does neb a all wadu bod angen ysgwyd y Cymry o’u calon-galedwch – jest bod hon yn ymddangos yn ffordd estron iawn i ni.
Diolch!
Roedd Spurgeon yn weinidog ger South Bank Llundain yn ail hanner yr 19fed ganrif. Daeth 1000 i gredu yn yr Iesu mewn un flwyddyn yn 1856.
Gwaith yr Ysbryd Glan oedd hyn, medde Spurgeon.
Dyma ddyfyniad o “Forgotten Spurgeon” gan Iain Murray.
“Spurgeon was uniformly earnest, reverant and solemn . . . Jesus was the glorious, all-absorbing topic of his minsitry and that Name turned his pulput labours into “a bath in the waters of Paradise”. . . His chielf delight was to exalt his glorious Saviour. . . he seemed to pour out his very soul and life in homage and adoration before his graciouys King. . . he uttered “Let my name perish, but let Christ’s Name last for ever! Jesus! Crown Him Lord of all! You will not hear me say anything else. Crown Jesus Lord of all!” Is there any stronger evidence of the presence of the Holy Spirit?
shwd
soin sgwennu ar blogs yn aml a soi d darllen y comments erill chos ma nhw’n rhy hir! ond am un steff…
cwpl o bethe tra’n darllen:
1. y pab carasmataidd… soin credu bod hyn yn berygl carasmataidd, fi’n credu bod hyn yn berygl i bob cristion ac eglwys… soi erioed wedi gweld unrhywun yn cael ei drin fel mwy o bab na dr martin lloyd jones ac mae sawl pregethwr efengylaidd yn infalible yn ol rhai… wrth gwrs so hyn wastad yn broblem, mae’n bwysig bod ni’n parchu ac yn gwrando ac pan mae’n briodol ufuddhau i’n arweinwyr… ond fel ni gyd yn gwybod mynd i’r eithaf yw’r peryg.
2. fi’n cytuno’n llwyr da ti am dy sylwadau am garismania… mae na un neu ddau peth diddorol ar y God channel ond ma rhan fwyaf ohono fe’n disgusting. Fi’n un sy’n credu mewn iachad, tafodau, proffwydoliaethau and all that… fi hyd yn oed yn gweld gwerth mewn cwympo drosto (shock horror). Ond yn fy mhrofiad i mae sawl un yn chwilio am yr hype yn hytrach na’r Ysbryd. so nhw’n credu bod yr Ysbryd wedi symud os does neb wedi crynnu neu crio neu cwympo. fi di cal fy llenwi gyda’r Ysbryd tra’n iste’n dawel sawl gwaith… ond falle ma hwna oherwydd so Duw moin i fi cwympo ar neb a fflatno nhw!
dim bod yn garasmataidd yw cwympo drosodd, dim bod yn garasmataidd yw dawnsio fel wncl di meddw mewn disco… os mae’r ysbryd yn achosi ni i neud y pethe ma iawn… ond bod yn garasmataidd yw sychedu am rhoddion Duw a nerth yr ysbryd… yr hyn mae’r Beibl yn dweud sydd ar gael i ni.
Os ma Duw eisie siarad i fi, fi moin clywed
Os yw aelod o fy nheulu yn sal fi moin gweld iachad
a’r peth awesome yw – mae’r Beibl yn dweud bod y pethe na ar gael i ni yn enw Iesu Grist
mwy…. sori (nawr ma un fi’n rhy hir a sneb mynd i ddarllen e!)
fel ma steff yn dweud… does dim byd yn well na gweld troedigaethau… a dyma gwaith mwya anhygoel a phwysig yr Ysbryd – argyhoeddi ni o bechod a phwyntio ni at Iesu…
ond yn bersonol fi’n credu bod y trafodaeth am garasmatiaeth yn un am fywyd y Cristion ar ol iddo dod i gredu… so’r Ysbryd yn stopio gweithio ar ol troedigaeth…
mae’n rhaid i ni fel Cristnogion cofio rol yr Ysbryd yn ein cenhadaeth ac ein bywydau defosiynol a dyddiol.
safe