Dros y misoedd nesaf yng Nghaersalem bydda i’n pregethu trwy Lyfr Genesis yn y Beibl. Dwi’n gobeithio (os bydd amser yn caniatau) sgwennu blog i fynd gyda pob pregeth. Dyma’r ail.pump rhan, (dydy’r sylwadau yma ddim yn rhan o bregeth, jest yn lif meddwl wrth baratoi rhwng dau bregeth!. Dyma oedd dyma oedd y rhan gyntaf, a dyma oedd yr ail ran.
Wrth ddarllen, myfyrio a cnoi cil ar Genesis tymor yma dwi wedi dod fwy fwy dan argyhoeddiad ein bod ni fel Cristnogion weithiau yn mynnu fod pobl yn credu pethau am y Beibl nad yw’r Beibl ei hun yn mynnu. Mae dysgu darllen rhannau o’r Beibl mewn ffordd sy’n addas i’r genre gan dderbyn fod sawl genre gwahanol o fewn y Beibl mor mor bwysig, ac mewn gwirionedd yn gyffrous iawn ac yn gadael i’r Beibl ddod yn fyw go-iawn. Erbyn hyn dwi’n argyhoeddedig fod Genesis yn blethiad o naratif hanesyddol a rhyw fath o farddoniaeth diwinyddol hefyd, yn arbennig y pennodau agoriadol.
Does dim rhaid credu fod hanes y creu yn Genesis yn adroddiad llythrennol (o safbwynt gwyddonol) er mwyn i’r gwirionedd diwinyddol/ysbrydol mae’n dysgu sefyll. Dydy credu mai Adda ac Efa oedd yr homo sapiens cyntaf ar lun a delw Duw ddim yn golygu na fuodd yna homoids eraill yn gynt nad oedd o’r rheidrwydd ar lun a delw Duw; dyma farn John Stott (am syndod!). Mae’n bosib nad oedd dilyw Noa yn ddilyw byd eang yn yr ystyr lythrennol, mae’n bosib mae siarad am y “byd” oedd yn wybyddus i bobl mesopotamaidd y cyfnod oedd hi ac felly ddim yn “fyd eang” yn ein ystyr cyfoes ni – siarad am eu byd nhw oedden nhw o bosib, byd oedd llawer llai na’n daear mawr crwn ni heddiw. Ac mae’n dda dweud fod credu hynny ddim yn tynnu i ffwrdd o gwbwl o’r gwirioneddau mawr pwysig mae’r hanes yna yn dysgu am bechod dynoliaeth, barn gyfiawn Duw ac adferiad Duw trwy ras a chariad.
Dwi ddim yn dweud mod i wedi “glanio” ar safbwynt gwahanol i’r safbwyntiau sy’n fwyaf cyffredin yn y traddodiad Cristnogol rwy’n dod ohono ac yn perthyn iddi. Ond dwi’n teimlo rhyddid newydd o wybod fod gofyn y cwestiynau yma o leiaf ddim yn tynnu i ffwrdd o’r gwirioneddau mawr diwinyddol ac ysbrydol mae dechrau’r stori yn Genesis yn eu hadrodd.
