Wrth mod i’n cychwyn pregethu mwy dwi am drio darllen mwy ar y papur dyddiol oherwydd mae papur newydd yn llawn o hanesion a phenawdau sy’n cynnig eu hunain fel delweddau i ddefnyddio mewn pregeth i esbonio rhyw bwynt neu gilydd yn gliriach.
Heddiw ‘ma ar y ffordd nôl o Gaerdydd ar y trên fe ddois i ar draws yr hysbyseb uchod gan y Crynwyr yn yr Independant. I ddechrau fe ddylwn ni nodi mod i’n cydnabod fod yr Eglwys anghydffurfiol wedi bod yn euog o bregethu lawr at bobl mewn ffordd hunanfoddhaus ac mae yna wahaniaeth pwysig rhwng pregethu’r newyddion da am Iesu’n eofn a phregethu i lawr at bobl mewn ffordd ni a nhw. I ddweud y gwir dwi’n hoff o’r duedd ymysg eglwysi cyfoes Saesneg i ollwng y gair pregethu, preaching, a defnyddio’r gair ‘talk’. Hynny yw: “our speaker next week is…”, ac: “I’m giving a talk next week on Mathew 5”. Ond rhywsut dydy “dwi’n rhoi sgwrs ar Mathew 5” ddim cweit yn gweithio felly am y tro pregethu fydda i yn y Gymraeg, but I’ll be giving talks in English!
Er mod i’n ffafrio steil mwy agored a chyflwyngar dros bregethu top-down dwi’n meddwl fod y Crynwyr gyda’r hysbyseb uchod wedi llacio gormod ar y staes. Y gyfrinach bob amser ydy geisio estyn allan heb werthu allan a dwi’n poeni fod y Crynwyr wrth geisio estyn allan wedi gwerthu allan. Diben yr Eglwys ydy pregethu’r newyddion da am Iesu nid galw bobl i gredu mewn unrhyw beth licia nhw. Dwi’n gwybod fod y Crynwyr yn bobl didwyll iawn a does dim byd yn bod gyda bod yn ddidwyll cyhyd ag eich bod chi’n sylwi fod modd bod yn ddidwyll o anghywir.
Ar un llaw mae’r hysbyseb yn iawn ac maen rhaid i ‘Thou Shalt’ dewis drosot dy hunan. Ond y dewis yw hyn: wyt ti’n gadael Iesu mewn i dy fywyd neu beidio. Nid ffydd pick and mix ydy’r ffydd Gristnogol fel mae’r hysbyseb yn awgrymu: nai llai rwyt ti’n gadael i Iesu Arglwyddiaethu pob rhan o dy fywyd di neu dwyt ti ddim. Yn bersonol pan dwi’n gadael i Iesu Arglwyddiaethu fy mywyd i mae pethau’n troi allan lot gwell ond pan mod i’n syrthio a gadael i’r FI fawr reoli mae pethau’n grêt i ddechrau ond yn fuan iawn aiff pethau’n flêr.
Dwi ishe cyfle i drafod y ffydd ac mae angen i bobl feddwl pethau trwyddo drostynt hwy eu hunain ond ddiwedd y dydd dywedodd Iesu ei hun “Myfi yw’r ffordd gwirionedd a’r bywyd” ac dy ni gyd yn cytuno, boed yn Gristion neu beidio, fod Iesu yn “ddyn da” yn dydyn ni? A byddai “dyn da” byth yn dweud celwydd siawns?
O’n i dan yr argraff bod dim pregethwr i gael mewn Cwrdd Crynwyr, ac yn sicr does dim credo yn y sens arferol. Mae llawer o Grynwyr sy ddim yn diffinio eu hunain fel Cristnogion hyd yn oed.
O’r Wikipedia:
Calls for Quakerism to include non-Christians go back at least as far as 1870, but this phenomenon has become increasingly evident during the latter half of the 20th century and the opening years of the 21st century, and is still controversial among Friends. An especially notable example of this is that of Friends who actively identify as members of a faith other than Christian, such as Islam or Buddhism.
Diolch am y sylwad Nic. Oes oes, ti’n hollol gywir… fi sydd jest ddim yn cytuno gyda nhw…
Roedd y Crynwyr cynnar yng Nghymru yn fath o sect ymneulltuol fel y Bedyddwyr a’r Cynulleidfawyr ond eu bod nhw oherwydd eu union natur o beidio credu mewn “pregethu’r gwirionedd” wedi llithro i fod yn glwb credwch be liciwch chi a dwi ddim yn meddwl mae dyna oedd gan y sylfaenwyr mewn meddwl. Yr hyn oedd gan y rhai cynnar mewn meddwl oedd bod yn rhydd i ddraganfod Iesu a datblygu perthynas ag ef yn rhydd o gyfundrefnau crefydd sefydliadol wladwriaethol. Mae hynny yn wahanol i new-age mysticism sy’n credu mewn unrhywbeth a phopeth fel mae llawer o’r mudiad Crynwyr yn ei gredu heddiw.
Mae gennai barch mawr at y Crynwyr am lawer o bethau cofia, jest mod i’n credu fod nhw’n “wan” o safbwynt Cristnogaeth ar bwysleisio mae Iesu yw’r homeboy go-iawn.
Darllen difr, roeddwn innau di dod ar draws ymadrodd tebyg yn ddiweddar- wedi meddwl dwin amau na mewn darn gan y crynwyr oedd o-ac wedi fy nhrwblu(!) gan yr ‘ymadrodd’
Ond eto-dwin cytuno gyda face value y sylwad-yn wir,mae o i fyny i ni fel unigolion i ‘work it out’ ag i benderfynu i gerdded gyda CHrist, a’i pheidio.
Diolch Llinos – ie yn sicr – yn bwysig fod pawb y ystyried Crist – ond yn bwysig hefyd fod yr Eglwys yn cyflwyno Crist i bobl yn hytrach na cyflwyno jest “ffydd”. Ffydd iawn. Ond ffydd yn be? Ffydd yn Iesu!
Cytuno.
Diolch am dynnu sylw at hysbyseb y Crynwyr, Rhys. Rwy’n meddwl bod yr hysbyseb yn un effeithiol iawn ac yn debyg o apelio at bobl na fyddai wedi meddwl am Dduw fel arall. Diolch i Dduw am gyfraniad y Crynwyr tuag at ddatblygiad ein ffydd a’n gwaraeddiad dros y blynyddoedd.
Dw i ddim yn meddwl y galli di feirniadu’r Crynwyr am fod yn Grynwyr,
Tyse ‘na hysbyseb fel’na’n mynd lan y tu fas i Eglwys Efengylaidd Aberystwyth neu Eglwys y Plwyf Cwmsgwt – wedyn fyse ‘na le i boeni!